हायकू (नागवेल )

हायकू

नागवेल

विड्याची पाने 

पायपर बिटल 

नांव सेटल 

खाऊची पाने 

मुखशुद्धीस छान

पूजेत मान 

सदाहरित

बहुवर्षायू वेल

सर्वा मिळेल 

हृदयाकृती 

वर्ण चकचकीत 

ती सुगंधित

औषधी गुण

वात कफ नाशक 

असे पाचक

रचना

श्रीमती माणिक नागावे

कुरुंदवाड,जिल्हा. कोल्हापूर

चारोळी (शांतिदूत )

उपक्रम

चारोळी

शांतिदूत

वर्णद्वेषाच्या जोखडातून सुटका

अहिंसेच्या मार्गाने शांतिदूताने

केली देशबांधवांची निश्चयाने 

जणू पखरण केली देवदुताने 

रचना

श्रीमती माणिक नागावे

कुरुंदवाड, जिल्हा. कोल्हापूर

चारोळी ( सकवार )

चित्रचारोळी

नाजूक, सकवार कोमलबाला 

जपायलाच हवी तळहातावर 

कुशी मातेच्या करांची सुरक्षित

बनू दे कर्तृत्ववान स्वबळावर 

रचना

श्रीमती माणिक नागावे

कुरुंदवाड, ता.शिरोळ

जिल्हा. कोल्हापूर

चारोळी ( आधार )

चारोळी

आधार

आधार शब्दाची धार धीराची

संकटसमयी समजून सांगते

शब्दांची ही किमया न्यारी 

सहनशीलतेची कसोटी घेते 

रचना

श्रीमती माणिक नागावे

चारोळी (तिरंगा )

चारोळी

तिरंगा

तीन रगांची न्यारी किमया

त्याग सुचिता समृध्दी देई

अभिमान भारतवासीयांचा

दर्शनाने ऊर भरुन येई

रचना

श्रीमती माणिक नागावे

कुरुंदवाड, जिल्हा, कोल्हापूर

हायकू ( परागकण )

हायकू

 परागकण 

परागकण

मध्यभागी फुलाच्या

छान जोडीच्या

नवनिर्मिती

स्री-पुंकेसर करी

कलिका धरी

पसरवते

बीज वात सर्वत्र

सुंदर गात्र

वंश राखतो

परागीभवनाने 

तनमनाने 

पर्यावरण

समतोल राखतो

मध चाखतो

रचना

श्रीमती माणिक नागावे

कुरुंदवाड, जिल्हा. कोल्हापूर

हायकू ( मंत्रमुग्ध )

हायकू

मंत्रमुग्ध

निसर्गदृश्य

आनंदाची पर्वणी

गातसे गाणी

चराचराचे

विलक्षण सौंदर्य

दिसे औदार्य

डोंगरमाथा

हिरवीगार झाडी

नेसली साडी

घेते वळण

सरिता वक्राकार 

छान आकार

निरभ्र नभ

कापूस पिंजलेला

दाद कलेला

रचना

श्रीमती माणिक नागावे

कुरुंदवाड, जिल्हा. कोल्हापूर

चारोळी ( राष्ट्रध्वज )

स्पर्धेसाठी

चारोळी

विषय-राष्ट्रध्वज

तिरंगा नभी डौलात फडकतो

राष्ट्रध्वज सन्मान भारतवासियांचा

त्याग,समृद्धी अन् शांतता दर्शवी

अभिमान सदैव देशवासियांचा 

रचना

श्रीमती माणिक नागावे

कुरुंदवाड, जिल्हा.कोल्हापूर

षडाक्षरी( अवनी )

उपक्रम

षडाक्षरी 

विषय-निसर्ग कविता

शिर्षक- अवनी

सजली अवनी

मनी मोद झाला

चराचर फुले

गोड क्षण आला

बागेत कळ्यात

पराग लपती

सुगंधी वर्षाव

आनंदे करती

गवती कुरणे

पशूपक्षी वसे

सुखाचा मेळावा

समाधानी दिसे

निर्झर वाहती

खळखळ छान

संथ ती वाहती

दिसे वेगवान

डोंगर कपारी

न्हाती प्रकाशात

खगांच्या खेळांची

नक्षी आकाशात

रचना

श्रीमती माणिक नागावे

कुरुंदवाड, जिल्हा. कोल्हापूर

चारोळी (मैफल )

मैफल

साहित्यिकांचा जमला मेळा

सजली मैफल काव्यालंकाराची

शब्दाशब्दांचा स्पर्धा सुरु झाली

सोबत अखेरपर्यंत अर्थालंकाराची

रचना

श्रीमती माणिक नागावे

कुरुंदवाड

चित्रचारोळी (लाचारी )

चित्रचारोळी

रापलेल्या चेहऱ्यावर नोटेचे बंधन

हक्क मागायची वाटच बंद झाली

 मानव हतबल लाचार गुलामीत

कर्तव्यापुढे विवेकबुद्धी गहाण पडली

रचना

श्रीमती माणिक नागावे

कुरुंदवाड, जिल्हा. कोल्हापूर

भावगीत(स्नेह तिळाचा अखंड राहो )

उपक्रम

भावगीत

विषय- स्नेह तिळाचा अखंड राहो 

स्नेह तिळाचा अखंड राहो

प्रेमभावना फुलत जावो ।। धृ।।

स्नेह वाढला तिळाने मनी

गोडी वाढली गुळाने जनी

जनमानसात रुजत जावो ।।१।।

सण संक्रातीचा उर्जेचा

आहे साऱ्यांच्या मर्जीचा 

स्नेहझरा हा सतत वाहो ।।२।।

गोड जरी अंगावर काटेरी रुप 

लहानथोरांना वाटते अप्रूप

नवरंगातील तिळगुळ खावो।।३।।

रचना

श्रीमती माणिक नागावे

कुरुंदवाड, जिल्हा. कोल्हापूर

उखाणे

उखाणे स्पर्धेसाठी

1)  प्राचीवरती सूर्य उगवला लालीमा उधळत

कल्लाप्पांचे नाव घेते साहित्य क्षेत्रात तळपत.

2) क्षण आला भाग्याचा वाढदिवसाचा

कल्लाप्पांचे नाव घेते उत्सव संक्रातीचा.

3) तिळ फुलला गुळाच्या गोडीने

संसार रथ सजला कल्लाप्पांच्या जोडीने.

श्रीमती माणिक नागावे

कुरुंदवाड, जिल्हा. कोल्हापूर

9881862530

चारोळी (आला सण संक्रांतीचा )

आला सण गोड संक्रातीचा 

वाढवण्या स्नेह,गोडी तिळगुळाची 

गोड गोड बोलून प्रेम वाढवू आपले

जुळून येतील नाती मनामनाची 

माणिक नागावे

चारोळी (जिजाऊ )

स्पर्धेसाठी

विषय- राजमाता जिजाऊ माँ साहेब

संस्काराच्या मुशीतून घडवला

संस्थापक हिंदवी स्वराज्याचा 

राज्याभिषेकाने पावन केला

नरवीर स्वाभिमानी बाण्याचा

रचना

श्रीमती माणिक नागावे

कुरुंदवाड, जिल्हा, कोल्हापूर

चारोळी(स्वराज्यजननी )

चारोळी

स्वराज्यजननी

थोर माता स्वराज्यजननी 

प्रेरणा शूर प्रतापी शिवरायांची 

रचला पाया हिंदवी स्वराज्याचा 

लकेर शोभे वदनी समाधानाची

रचना

श्रीमती माणिक नागावे

कुरुंदवाड, जिल्हा. कोल्हापूर

हायकू ( तृण )

हायकू

विषय - तृण

हिरवे तृण

गालीचा मऊशार 

पायाला गार 

गवत छान

उगवले दारात 

मोद ऊरात

गजाननास

आवडतात दुर्वा

वाटतो हवा

खाद्य प्राण्यांचे 

औषधी गुणधर्म

जाणते मर्म

गवतावर 

सुखावते मनाला

सुख तनाला

रचना

श्रीमती माणिक नागावे

कुरुंदवाड, जिल्हा, कोल्हापूर

कविता (राजमाता जिजाऊ )

शिर्षक- राजमाता जिजाऊ

माता जिजाऊ थोर माता

आनंदाने संघर्षातून सोशिकतेने

प्रसविला स्वराज्य संस्थापक

संयमाने घडविला पुत्र निर्भयतेने

सहवासाने बाल मावळ्यांच्या 

दिली प्रेरणा लढण्यासाठी

संस्काराच्या सांगून गोष्टी 

थोर चरित्रे शिवबासाठी

चालविला नांगर सोन्याचा 

बालशिवाजीच्या कोमल कराने 

नाही भिती निर्वंशाची मनी होती

अंधविश्वास सारीला निकराने

गडकिल्ले मिळविले सुसंवादाने 

नाही बधले त्यांच्यावर स्वारीने 

तोरण स्वराज्याचे बांधले नेटाने

प्रसंगी पेलले संकट तलवारीने

राज्याभिषेक सोहळा अतिसुंदर

पूर्णत्वाची भावना मनोमनी दिसे 

राजमाता जिजाऊ झाल्या माँसाहेब

जनतेचाच विकास ध्यानी वसे

समाधानाने देह ठेवला धरेवर 

लाडकी लेक सिंदखेडराजाची 

बनली महान माता शिवरायांची 

अर्धांगिनी शूरवीर शहाजीराजांची

कवयित्री

श्रीमती माणिक कल्लाप्पा नागावे

साने गुरुजी विद्यालय,कुरुंदवाड

कुरुंदवाड, जिल्हा. कोल्हापूर

mknagave21@gmail.com

मोबा.नं.9881862530

चित्रचारोळी(मातृत्व )

उपक्रम

चित्रचारोळी

मातृत्व

मातृत्वाची परिभाषाच वेगळी

सावरते पिल्लांना आकांताने

आईवर विश्वास मुलांचा भारी

पकडून ठेवती एकमकां चिकाटीने

रचना

श्रीमती माणिक नागावे

कुरुंदवाड, जिल्हा. कोल्हापूर

चारोळी ( अवचित )

चारोळी

अवचित

काल अचानक अवचित बरसला

वाटे ऋतूमानाचेही गणित चुकले 

विषाणूच्या नावाखाली सहजच

कीतीक निरागस प्राणास मुकले

रचना

श्रीमती माणिक नागावे

चारोळी ( ध्यास स्वप्नपूर्तीचा )

स्पर्धेसाठी

चारोळी

विषय- ध्यास स्वप्न पूर्तीचा 

उरी ध्यास स्वप्न पूर्तीचा सदैव

प्रोत्साहन लेखणीस सारस्वतांच्या 

निरलसपणे सेवा ध्येयपूर्तीसाठी

राशी पडल्या अलंकृत शब्दांच्या 

रचना

श्रीमती माणिक नागावे

कुरुंदवाड, जिल्हा. कोल्हापूर

चारोळी (शतपावली )

उपक्रम

चारोळी

शतपावली

जाणून महत्त्व आरोग्याचे

शतपावली अंगीकृत केली 

आयुष्याच्या संध्याकाळीसुद्धा 

गरज ओळखून पुन्हा स्विकारली

रचना

श्रीमती माणिक नागावे

कुरुंदवाड, जिल्हा. कोल्हापूर

मुक्तछंद (सावित्रीबाई फुले )

मुक्तछंद काव्य

विषय- क्रांतिज्योती सावित्री

मनुवादाच्या काळ्याकुट्ट अंधारात

चाचपडत,रडत,खुरडत होती नारी

अंगवळणी पडले होते जन्मोजन्मी

नव्हते वाटत होते ते अघोरी 

गांजलेल्या, पिचलेल्या स्त्री- शक्तीला 

करण्या जागे अवतरली ज्योती 

मिणमिणत्या प्रकाशात धडपडत 

मशाल क्रांतिकारी पेटवली.

धगधगत्या अग्निकुंडातली ज्वाला 

लवलवतच पसरली दाही दिशा 

जनमानसात उमटवला ठसा भारी 

विरोधकांचा करुन बिमोड विचाराने 

कृतीतून शिक्षणगंगा दारी आणली.

बहुजनांच्या मुलींना दारी खुली शिक्षणाची 

अडथळे बहु पण निर्धार प्राणपणाचा 

साथ ज्योतीला क्रांतीज्योतीची 

धुरा हाती सत्यशोधक समाजाची

भाव मनीचे उमटले साहित्य संपदेत

पुत्र मानस यशवंत महान 

आदेश मातेचा केली सेवा प्लेगरुग्णांची 

झेलला काळाचा घाला हसतमुखाने 

निघाली थोर माता अंताच्या सफरीवर

थोर उपकार मातेचे नारीजातीवर

वंदनीय, पूजनीय, वात्सल्यमूर्ती 

वंदन तुजला करते मनोभावे 

आठव तू,तू प्रेरणा सबलतेची 

जाण ठेवून कृतीची माते 

जातील पुढेपुढे या आजच्या नारी.

कवयित्री

श्रीमती माणिक नागावे

कुरुंदवाड, जिल्हा. कोल्हापूर

चारोळी( सावित्री )

स्पर्धेसाठी

चारोळी

सावित्री

स्त्री-जातीची उद्धारक सावित्री

 क्रांतिकारी ज्योत जोतिबाची 

साहून अनन्वित अत्याचार 

खंबीर मनस्विनी छाया दुर्गेची 

रचना

श्रीमती माणिक नागावे

कुरुंदवाड, जिल्हा.कोल्हापूर

हायकू (फुलपाखरू )

चित्रहायकू

फुलपाखरू

फुलपाखरू

पानावर विसावे 

मना मोहवे

नक्षी सुंदर

अंगावरी शोभते

छान दिसते

तांबूस लाल

पंखावरती डोळे

पिवळे काळे 

लांबलचक

मिशा काळ्या दिसती

मार्ग शोधती

मोह मनाला

वाटे धरावे हाती

उडून जाती

कोमल जीव

जपावे मनोभावे

संगीत गावे

रचना

श्रीमती माणिक नागावे

कुरुंदवाड, जिल्हा. कोल्हापूर

अभंग ( हे गजवदना )

साप्ताहिक रविवारीय साहित्य लेखन स्पर्धा 28 साठी

साहित्य प्रकार - अभंग

विषय- गणपती

शिर्षक- हे गजवदना

नमन तुजला। हे गजवदना।

सुख देशी मना। सदोदित।।१।।

पुत्र शंकराचा । पार्वती नंदन।

करितो वंदन। मनोभावे।।२।।

मोहक दर्शन। लोभस लोचन।

संकटमोचन। आळवीती ।। ३ ।।

सुपासम कर्ण । सोंड शोभे भारी।

आवड ती भारी। मोदकाची।। ४।।

गळा शोभे माळा। कुंडले कानात।

दंत वदनात। चमकती ।।५।।

मूषक वाहन। तल्लीन पायाशी ।

कृपा अभिलाषी। प्रामाणिक।।६।।

गणपती बाप्पा। विद्येची देवता ।

संकटी पावता। दु:खहर्ता ।।७ ।।

रचना

श्रीमती माणिक नागावे

कुरुंदवाड, जिल्हा. कोल्हापूर

चारोळी( सुख यावे दारी )

चारोळी

विषय-सुख यावे दारी

सुख यावे दारी अट्टाहास साऱ्यांचा

नववर्षाच्या प्रारंभी संकल्प करती

सकारात्मकता बाणवून प्रयत्नांती 

जे लढती तेच सफल या जगती 

रचना

श्रीमती माणिक नागावे

कुरुंदवाड, जिल्हा. कोल्हापूर